Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και εθνικισμός: Η περίπτωση των χωρών της πρώην Γιουγκοσλαβίας

Οι εκπαιδευτικοί μηχανισμοί αποτελούν βασικό μοχλό στη διαδικασία της τυποποίησης, της καλλιέργειας και της αναπαραγωγής της εθνικής συνείδησης. Διαδραματίζουν ένα σημαντικότατο ρόλο στην εθνική ομογενοποίηση του πληθυσμού μιας χώρας. Ο ρόλος τους είναι αναμφίβολα αναντικατάστατος, όχι όμως και μοναδικός, καθώς ο βαθμός της αποτελεσματικότητάς του εκπαιδευτικού συστήματος δεν είναι πάντοτε ανάλογος των προθέσεων της επίσημης εκπαιδευτικής πολιτικής. Η γενικότερη πολιτική κατάσταση στη χώρα, τα οικονομικά μέσα, η σαφήνεια των στόχων, το ανθρώπινο δυναμικό, ο βαθμός αποδοχής ενός συγκεκριμένου ιδεολογικού προσανατολισμού, ο βαθμός ελέγχου των επιδιώξεων και των αποτελεσμάτων είναι μερικοί από τους παράγοντες που περιορίζουν τη δυνατότητα της εκπαίδευσης να δημιουργήσει συγκλίσεις ή αποκλίσεις διαρκείας και να εκπληρώσει έτσι στο ακέραιο το ρόλο που της αποδίδει η πολιτική.